Orucu bozan ve bozmayan durumlar
 Orucu bozan ve bozmayan durumlar |
Sual: Başımızdan burnumuza gelen her hangi bir akıntıyı yutmak orucu bozar mı?
CEVAPBozmaz. Sual: Kalb hastasının göğsüne sürdüğü ilaç orucu bozar mı? CEVAPOrucu bozmaz. Çünkü, sağlam deriye sürülen ilaç, deriden içeriye girse de orucu bozmaz. Sual: Tıraş olurken kanayan yere, kanın durması için kantaşı sürmek orucu bozar mı? CEVAPHayır, bozmaz. Sual: Bel gevşekliği sebebiyle meni gelse, oruç bozulur mu? CEVAPBozulmaz. Sual: Nezle olduğum için burnumun içine gelen akıntıyı geri çekip yuttum, orucum bozuldu mu? CEVAPBozulmadı. Sual: Ağzıma balgam geliyor, yutuyorum, oruç bozuluyor mu? CEVAPBalgamı yutmakla oruç bozulmaz Sual: İmsak vakti çok yemek yiyorum. İmsak çıktıktan sonra yemek kaynarken ağzıma geliyor, yutuyorum. Orucum bozuluyor mu? CEVAPBozulmaz. Hatta ağzınıza gelen kusmuğun geri gitmesi de orucu bozmaz. Sual: Erkeklerin idrar damlası gelmesin diye idrar yoluna koydukları pamuk orucu bozar mı? CEVAPOrucu bozmaz. Maliki’de de pamuk koymak bozmaz. Şafii’de pamuk koymak orucu bozar ama, Şafii’yi namazda taklit eden Hanefi’nin orucu yine bozulmuş olmaz. Sual: Banyo yapınca, banyoda oluşan buharı teneffüs etmek oruca zarar verir mi? CEVAPNormal su buharı zarar vermez. Sual: Ramazanda bir insan yatsıdan sonra hanımıyla beraber olsa daha sonra geç vakitte uyuyup biraz sonra guslederiz deseler uyandıklarında da güneş doğmuş olsa kefaret mi gerekir?CEVAP Kaza da gerekmez. Yani oruçları bozulmuş olmaz. İhtilam olanın da orucu bozulmuş olmaz. Fakat namaz kılmak için ilk fırsatta yıkanmak gerekir. [Daha önceden tedbir alıp cünüp olarak sabahlamamalı.] Sual: Göz damlası orucu bozar mı? Lens ıslakken göze takılırsa oruç bozulur mu? CEVAPİkisi de bozmaz. Sual: Ramazanda sahurda yatmadan önce dişlerimizi fırçalıyoruz. Ağzımızı yıkamamıza rağmen tadı ağzımızda hissediliyor, bu durum orucu bozar mı? CEVAPHayır bozmaz. Sual: Hanefi mezhebine göre "tükürdüğümüz zaman tükürükte tükürükten az miktarda kan olursa" abdest bozulur mu, yutunca oruç bozulur mu? CEVAPKan tükürükten az ise dışarı çıkmakla abdest bozulmaz, yutulunca da oruç bozulmaz. Sual: Nikotin bandı, sağlam deriye uygulanınca, bu bant, diğer merhem ve ilaçlardan daha farklı olarak, yoğun bir şekilde emilip vücuda yayılıp, hatta derinin gözeneklerini açarak, daha fazla emilmesini sağlıyor, yani sanki enjeksiyonla nikotini enjekte etmiş gibi oluyor. Buna göre, nikotin bandı orucu bozmaz mı? CEVAPHayır. Dört mezhepte de, sağlam deriye konan yakı, krem, ilaç, gıda ve deva, emilip içeriye nüfuz etse de, oruç bozulmuş olmaz. Emilmesinin önemi yoktur. (Mezahib-i Erbea) Sual: Oruçluyken kulaktan iltihap akması orucu bozar mı? CEVAPBozmaz. Sual: Kan aldırınca oruç bozulur mu? CEVAPBozulmaz. Sual: Oruçlu iken kulağa pamuklu çubuk sokmakta mahzur var mı? CEVAPMahzur yok, yani orucu bozmaz. [Şafii’de bozar.] Sual: Jöle, krem, deodorant orucu bozar mı? CEVAPHiç birisi bozmaz. Sual: Yıkanırken kulağa sabunlu su kaçsa, oruç bozulur mu? CEVAPBozulmaz. Sual: Denize girmek orucu bozar mı? CEVAPDenize girdiği için değil, su girecek deliklerden içine su kaçtığı için oruç bozulur. Eğer su girmezse oruç bozulmaz. Sual: Hanımını öpenin orucu bozulur mu? CEVAPÖpmekle orucu bozulmaz. Öperken cünüp olursa bozulur. Cünüp olma ihtimali varsa, hanımını öpmesi mekruh olur. Orucu bozacak derece çok öperse haram işlemiş olur. Çünkü orucu mazeretsiz bozmak haramdır. Sual: Evi haşere için ilaçladım. Bu ilacı teneffüs orucu bozar mı? CEVAPAz olursa bozmaz. Sual: Burnum tıkalı olunca çok rahatsız oluyorum, işlerim aksıyor. Burnun içine sıvı ilaç konunca oruç bozuluyormuş. Katı ilaç sürsem mesela viks sürsem orucum bozulur mu? CEVAPBurnun içine katı ilaç, merhem sürmek orucu bozmaz. Sıvı ilaç bozar. Sual: Fransa'dan yazıyorum. Hıristiyan eşim, gece kalkıp bana sahur hazırlıyor. Dün gece sahuru yiyip imsak vaktinde yattım. Yarı uykulu idim, ben hiçbir şey söylemeden beni sevip, oramı buramı tuttu. Nihayet ben boşaldım. Ama ben hiç bir hareket yapmamıştım. Orucum bozuldu mu? CEVAPŞöyle yap diye kendiniz emretmediğiniz ve devamında hiçbir harekette de bulunmadığınız için oruç bozulmuş olmaz. Ancak, orucu bozabilecek böyle tehlikeli işlerden uzak durmaya çalışmalıdır. Sual: İstemeyerek ağız dolusu kusmak orucu bozar mı? CEVAPBozmaz. İsteyerek, zorlayarak az bir kusma da orucu bozmaz ise de, ağız dolusu kusmak bozar. Hadis-i şerifte (Kendiliğinden ağız dolusu kusanın orucu bozulmaz. İsteyerek ağız dolusu kusanın orucu bozulur, kazası gerekir) buyuruldu. (Nesai) Sual: Gündüz uyurken ihtilam olunca oruç bozulur mu? CEVAPHayır, bozulmaz. Uyanınca ilk fırsatta gusledilir. Hadis-i şerifte, (İhtilam olmak orucu bozmaz) buyuruldu. (Beyheki) Sual: Ağızdaki yara için oruçlu iken ilaçla gargara uygun mu? CEVAPAğızdaki yara, namazda okumaya mani değilse, ilaçla gargara mekruh olur. Okumaya mani olursa, ilaçla gargara etmek mekruh olmaz. Çünkü özür vardır. Sual: Porno film seyrederken, kendiliğinden cünüp olanın orucu bozulur mu? CEVAPSadece bakarak cünüp olunca oruç bozulmaz. El ile veya başka bir şeyle cünüp olmaya yardım edilince, oruç bozulur ve kaza gerekir, kefaret gerekmez. Fakat aynı ramazanda aynı şey tekrar yapılırsa bu sefer kefaret de gerekir. Porno film seyretmek haramdır. Haram işleyenin ibadetleri sahih olur, farz borcundan kurtulur ise de, kazandığı günahlardan dolayı kavuşacağı büyük sevaplardan mahrum kalır. Özellikle oruçlunun böyle günah işlemesi çok çirkindir. Sual: Oksijen gazı tüpü ile suni hava verilince oruç bozulur mu? CEVAPTeneffüs ettiğimiz hava orucu bozmaz. Tüple verilen oksijen de temiz hava demektir, oksijeni bol hava demektir. İçinde ilaç olsa bozar. Sual: Ayak tırnağımda yara var ve bu yaradan gün içerisinde sarı su, irin ve bazen de kan geliyor ve tırnak arasında birikiyor, bunlar tekrar içeri girip orucu bozar mı? CEVAPOrucu bozmaz. Sual: Ben diabet hastasıyım. Kan alıp ölçü aletine koyup şekerimi ölçmem orucu bozar mı? CEVAPKan aldırmak orucu bozmaz. Sual: Arı soksa oruç bozulur mu? CEVAPBozulmaz. Sual: Ele iğne batıp kırığı içinde kalsa orucu bozar mı? CEVAPMideye girmeyince bozmaz. Sual: Hasta, ağzına sık sık su alsa orucu bozulur mu? CEVAPYutulmadıkça bozulmaz. Ama böyle yapmak uygun değildir. Sual: Suya dalıp kulağa su kaçınca oruç bozulur mu? CEVAPBozulmaz. Sual: Abdest alınca veya ağzımızı yıkayınca kalan yaşlığı yutmak orucu bozar mı? CEVAPAğzı yıkadıktan sonra ağızda kalan yaşlığı tükürük ile yutmak orucu bozmaz. Sual: Yaraya konan ilaç orucu bozar mı? CEVAPYaraya sürülen merhemin, sindirim yoluna gittiği bilinmezse oruç bozulmaz. Sual: Epilasyon orucu bozar mı? CEVAPBozmaz. Sual: Oruçlu iken esans koklamak orucu bozar mı?CEVAP Çiçek, esans koklamakla oruç bozulmaz, mekruh da değildir. Sual: Ağızdaki az bir kanı yutanın namazı ve orucu bozulur mu? CEVAPAz olduğu için bozulmaz. Sual: Oruçlu iken gusletmek orucu bozar mı? CEVAPGusletmekle oruç bozulmaz. Ancak ağızdan, burundan içeri su kaçarsa veya su içine oturulunca veya taharetlenirken içeri su kaçarsa oruç bozulur. Sual: Dudaktaki yaşlığı yutmak orucu bozar mı? CEVAPBozmaz. Sual: Makata konan pamuğun bir kısmı dışarıda kalsa orucu bozar mı? CEVAPBozmaz, hepsi içeri girerse bozar. Sual: İmsak vakti sona ererken yaraya konan sıvı ilaç, gündüz emilmeye başlasa oruç bozulur mu? CEVAPİmsaktan önce konulduğu için bozulmaz. Sual: Oruçlu iken kulaktan iltihap akması orucu bozar mı? CEVAPBozmaz. Oruçta genelde çıkan şeyler orucu bozmaz, mesela kan aldırmak orucu bozmaz. Ama isteyerek ağız dolusu kusulursa orucu bozulur. Oruçta genelde içeri giren şeyler bozar. Mesela enjeksiyonla kan verilenlerin orucu bozulur. Sual: Oruçlu iken dişleri macunlu macunsuz fırçalamak orucu bozar mı? CEVAPMacunsuz fırçalamakta mahzur yoktur. Macunlu fırçalamakla da oruç bozulmaz fakat mekruh olur. Macun yutulursa oruç bozulur, kaza gerekir. Sual: Dudağımda uçuk vardı ve ben de patlamasın diye krem sürmüştüm. Maalesef akşama doğru uçuk patladı. Orucum bozuldu mu? CEVAP Bozulmadı Sual: İftar için yiyecek bir şeyler hazırlarken parmağımı kestim. Birkaç damla aktı. Orucum bozuldu mu? CEVAP Hayır kan çıkmakla, kan aldırmakla oruç bozulmuş olmaz. Sual: Dirseğimde çıkan iltihaplanmadan dolayı dirseğimin üstünden ve altından birer cm uzunluğunda kestiler ve iltihabın akması için bir hortum sokup uçlarını dışarı çıkardılar. Dün yapılan muayenede bir merhemi üsten sıkıp alt uçtan dışarı akıttılar. Niyetli olduğumdan dolayı şüpheye düştüm acaba orucum bozuldu mu? CEVAPOrucunuz bozulmadı. Sual: Hastanede test için kan verirken enjektörü sokmadan önce deriye alkol sürüyorlar ve çıkarttıktan sonra iğne deliğinin üzerine alkollü pamuk koyuyorlar. Bunun oruca bir zararı var mıdır? CEVAPHayır oruca zararı olmaz Sual: Deriyi çizerek yapılan çiçek aşısı orucu bozar mı? CEVAPBozmaz. Tentürdiyot gibidir. Sual: Dişler arasındaki yemek kırıntısını yutmak orucu bozar mı? CEVAPHayır, bozmaz. Sual: Hanımı öpünce mezi gelirse oruç bozulur mu? CEVAPBozulmaz. Sual: Tıraş kesiğine oruçlu olduğunu unutarak kolonya sürmek orucu bozar mı? CEVAPUnutulmasa da bozmaz. Unutunca yiyip içilse de bozmaz. Sual: Şevval orucunu tutuyorum. Bugün abdest alırken (burnuma su çekerken) unutarak ve istemeyerek genzime veya boğazıma sanırım su kaçırdım. Orucum bozuldu mu? CEVAP Unutarak yiyip içince veya bozulup bozulmadığını kesin bilmedikçe oruç bozulmuş olmaz. Sual: Ağız dolusu hastalık sebebiyle kusanın orucu bozulur mu? CEVAPBozulmaz. Sual: Soğuktan dudak çatladığı için dudak kremi sürmenin abdeste ve oruca bir zararı var mı? CEVAPAbdeste de oruca da zararı olmaz. Sual: Mideye ucu dışarıda kalan alet sokulursa, oruç bozulur mu? CEVAPBozulmaz. Sual: Kulaktaki pamuk, delik zardan içeri girse, orucu bozar mı? CEVAPBozmaz. Sual: Gırtlağa çıkan tükürüğü kusarak çıkarmak, orucu bozar mı? CEVAPBozmaz. Sual: Erkek veya bayan kadın doktoru veya ebe, Ramazanda, abdestli iken bir kadına doğum yaptırsa, orucu, guslü veya abdesti bozulur mu? CEVAP Hanefi mezhebindeki kadın doktorunun veya ebenin, Ramazan-ı şerifte doğum yaptırmakla orucu, abdesti ve guslü bozulmuş olmaz. Zaruretsiz erkek doktora doğum yaptırmak caiz olmaz. Sual: Kulağıma damlattığım yağlı ilaç, ağzımdan ve burnumdan geldi. Orucum bozuldu mu? CEVAPKulağa ilaç damlatmak orucu bozar. Sual: Bir hastalık sebebiyle de iğne [enjeksiyon] yapılınca oruç bozulur mu? CEVAPEvet bozulur, kaza gerekir. Oruç bu şekilde bozulduktan sonra yiyip içmek, kefareti gerektirmez. Sual: İşyerinde iş gereği toz oluyor, ayrıca sigara içen de oluyor. Bunlar orucuma zarar verir mi? CEVAPTozlu, dumanlı şey koklamak, başkasının içtiği sigara dumanı yahut tütsülerin dumanını çekmek orucu bozar. Fakat ağzından veya burnundan boğazına toz, duman kaçsa, oksijen gazı tüpü ile suni hava verilse, başkalarının içtiği sigaranın dumanı ağzına, burnuna girmesinden sakınmak mümkün olmasa, oruç bozulmuş olmaz. Unlu işlerde çalışanın sakındığı halde, ağzına burnuna giren un tozları orucu bozmaz. Kömür işinde çalışan kimsenin ağzına, burnuna kömür tozu girse, orucu bozulmuş olmaz. Çünkü bundan sakınma imkanı yoktur. Sual: Nisaiyeci bir kadın doktora muayene olanın, orucu bozulur mu? Bozulursa, kefaret mi gerekir? CEVAPDoktor, eldivene herhangi bir ilaç, yağ sürerse, oruç bozulur, sadece kaza gerekir. Sual: Omuzlarımda ağrılar için doktor iğne yapılması gerektiğini söyledi. Yapılacak iğne ve sürülecek krem orucu bozar mı? CEVAPİğne olmak (enjeksiyon) orucu bozar, kaza gerekir. Krem sürmek orucu bozmaz. Sual: Abdest alırken diş etlerinden kan gelirse abdest ve oruç bozulur mu? CEVAPKan ağızdan dışarı çıkarsa abdest bozulur. Yutulursa abdest bozulmaz, fakat bu sefer de oruç bozulur. Tükürükten az ise, oruç da abdest de bozulmaz. Sual: Oruçlu iken burna çekilen su ağzımızdan çıksa oruç bozulur mu? CEVAPBozulur. Buruna ilaç çekmek gibi su da çekip genze ulaşırsa oruç bozulur, kaza gerekir. Sual: Tükürüğümüz, dudağımızdan aşağı doğru sarksa, onu yalayıp yutsak oruç bozulur mu? CEVAPTükürüp tükürüğümüzü yalarsak oruç bozulur, kaza gerekir. Bahsettiğiniz şekilde olursa oruç bozulmamış olur. Sanki bir kısmı daha ağzımızda oluyor. Sual: Sakız çiğnemek orucu bozar mı? CEVAPGünümüzün sakızları, jikletleri eski tabii sakızlar gibi değildir. Şimdikiler çiğnenirse, bazı parçalar yutulabilir ve oruç bozulur. Sual: Sabah yatarken susadığımı hissettim ve saatime baktım saati 05.10 geçiyor olarak gördüm. Dikkatli olarak baktığıma eminim. Suyumu içtim ve gayri ihtiyari saate bir baktım ki saat 06.10 çok üzüldüm. İmsak 5,30’du. Orucum bozuldu mu? CEVAPEvet bozuldu. Sizin kastınız olmadığı için sadece kaza gerekir. Sual: Astım hastası, mecburiyet halinde ilaç kullanınca oruç bozulur mu? CEVAPEvet bozulur. Sadece kaza gerekir. Sual: Ventolin, Salbutol gibi ağıza püskürtülen astım ilaçları orucu bozar mı? CEVAPBahsettiğiniz ilaçları kullanınca oruç bozulur. Çünkü içinde ilaç vardır. Ama oksijen gazı bozmaz. Sual: Astım tabletinin gazını teneffüs etmek orucu bozar mı? CEVAPSigara dumanı gibi orucu bozar. Sual: Kadın hastalıklarında bir çubukla hap ve fitil veriliyor. Guslü gerektirir mi, orucu bozar mı? CEVAPGenelde zevk alınmadığı için guslü gerektirmez. Gündüz kullanılırsa oruç bozulur, kaza gerekir. Pamuk bile konsa, pamuk tamamen içeri girerse oruç bozulur. Yaş parmak girse de oruç bozulur. Sual: Gündüz taharette basuru yıkayıp içeri sokuyorum. Orucum bozuluyor mu? CEVAPDışarıdan içeri su veya herhangi bir şey girerse oruç bozulur. Eğer taharetlendikten sonra, bir havlu ile kurulanırsa basurun içeri girmesi orucu bozmaz. Sual: Karşı tarafın ağız salgısını yutmak orucu bozuyor mu? CEVAPKarşı tarafın tükürüğünü, salgısını yutunca oruç bozulur. Eğer bu sevdiğimiz bir kimse ise sadece kaza değil, kefaret de gerekir. Sual: Oruçlu iken alışkanlıktan dolayı rujumu yalıyorum, oruç bozuluyor mu? CEVAPRujun oruca zararı olmaz. Fakat yenirse oruç bozulur. Kaza gerekir. Sual: Oruçlu olduğunu unutup taharette mübalağa ederek içeriye su kaçsa oruca zarar verir mi? CEVAPUnutulunca mahzuru olmaz. Unutarak yiyip içmek de orucu bozmaz. Oruçlu olduğunu bilerek taharette mübalağa eder ve içeri su kaçarsa oruç bozulur ve kaza gerekir. Sual: Balıkların suyunu temizlerken boğazıma ister istemez su kaçtı orucum bozuldu mu? CEVAPAğza kaçtı ise bozulmaz, boğazdan içeri girmişse oruç bozulur, kaza gerekir Sual: İstemeyerek yağmur suyu ağzımıza kaçsa orucu bozar mı? CEVAPBozar. Sual: Oruçlu iken kalbim ağrıyınca trinitrin alsam kaza mı gerekir? CEVAP Evet. Sual: Burna tuzlu su çekmek, ilaç gibi orucu bozar mı? CEVAPEvet. Beyne veya boğaza kaçarsa bozar. Sual: Kalb için, dil altına konup, emilen hap, orucu bozar mı? CEVAPEvet. Deri altına iğne ile ilaç zerki gibidir. Sual: Hasta, su buharını teneffüs etse orucu bozulur mu? CEVAPCiğerlere giderse bozar. Sual: Burun kanı, genizden mideye giderse, oruç bozulur mu? CEVAPEvet. Sual: Kadın ve erkeğin ilaç olarak kullandıkları fitil, orucu bozar mı ve guslü gerektirir mi? CEVAPGündüz kullanırsa oruç bozulur. Fakat guslü gerektirmez. Sual: Burnum kanadı. Bu arada genzime giden kanı yuttum. Orucum bozuldu mu? CEVAPBurundan genze giden kanı veya dişi kanayan ağzındaki kanı yutunca, yani kan mideye gidince oruç bozulur. Sadece kaza gerekir. Sual: Buruna sıvı ilaç veya tuzlu su çekmek orucu bozar mı? CEVAPBeyne veya boğaza giderse bozar. Sual: Kulağı antiseptikli su ile yıkatmak orucu bozar mı? CEVAPBozar. İlaçsız su ile yıkamak, pamukla temizlemek bozmaz. Sual: Ağrıyan dişe, göze ve kulağa ilaç konsa oruç bozulur mu? CEVAPKulağa damlatılan ilaç orucu bozar. Göze damlatılan ilaç bozmaz. Dişe konulan ilaç, yutulmazsa orucu bozmaz. Hatta ilacın tadı boğazda hissedilse de bozmaz. Sual: Kalb hastasıyım. Bazen çok ağrıyınca hap alıyorum. Ramazanda oruçlu iken ağrı tuttuğunda ilaç alırsam, kefaret gerekir mi? Kalb hastasının göğsüne sürdüğü ilaç, orucu bozar mı? CEVAPZaruret olduğu için yalnız kaza gerekir. Sağlam deriye sürülen ilaç, içeriye gitse de orucu bozmaz. Dil altına konulup emilen bozar. Sual: Diş çektirmek orucu bozar mı? CEVAPDiş çektirmek orucu bozmaz. Eğer diş çektirilirken iğne vurulursa, oruç bozulur. Dişten çıkan kanı yutmakla da oruç bozulur. Ramazan orucunu tutarken iğne vurduranın veya dişinden çıkan kanı yutanın orucu bozulur, gününe gün kaza gerekir, kefaret gerekmez. Sual: Sinüzitten muzdarip bir hasta oruçlu iken burnuna sıvı ilaç koyabilir mi? CEVAPOruç bozulur. Sual: Yanlış dolgudan dolayı diş etim hep kanıyor. Sahurdan sonra yatıyorum, sabah tekrar kalktığımda ağzımın içi kan dolu oluyor. Kanın birçoğu boğazımdan geçmiş oluyor. Bazen uyku halinde değilken de fark ediyorum kan geldiğini... Tükürürsem abdest bozulacak. Tükürmesem yani yutsam oruç bozulacak. Haliyle illa ki yutmuşumdur kan. Benim oruçlar bozulmuş mu? CEVAPKan yutmak orucu bozar. Oruçların Hanefi’ye göre bozuluyor. Onun için Hanbeli mezhebini taklit etmelisiniz. Orucu bozan şeyler, insanın elinde olmazsa, Hanbeli’de orucu bozmuyor. Sual: Sigara içilen odaya girip, uzun müddet çıkmasak oruç bozulur mu? CEVAPLüzumsuz kalıyorsak bozulur, vazifemiz varsa bozulmaz. Sual: Hac için hastaneden kan aldılar fakat kan şırıngaya geldi dışarı çıkmadı, sonra tekrar içeri koydular. Abdestim bozuldu mu, orucuma bir zarar geldi mi? CEVAPHem abdestiniz hem de orucunuz bozuldu. Kan çıkmakla abdestiniz, kan içeri girmekle orucunuz bozuldu. Şırıngaya çıkmakla dışarı çıkmış oldu. Kendi kanınız da olsa vücudunuza kan verildi. Sual: Deri altına tüberküloz testi yapılıyor. Orucu bozar mı? CEVAPEvet. Sual: Oruçlu iken rahimden ültrasonla muayene olmak orucu bozar mı? CEVAPAlete jel gibi bir şey sürüyorlar, rahme yağ veya jel gibi bir şey girince oruç bozulmuş olur. Eldivenle muayene etse de, eldivene bir şey sürülmüş ise yine oruç bozulur. İçeriye az da olsa bulaşacak bir şey girerse oruç bozulur. İkinci bir husus da kadın, muayene esnasında zevk alırsa cünüp olur ve oruç bozulur. Zevk almazsa bozulmuş olmaz. Sual: Tam İlmihal’de, (Bir şeyin hepsi girip çıkarsa, abdesti de, orucu da bozar) deniyor. Erkeğin arkadan, kadının ön veya arkadan kullandığı fitil, abdesti ve orucu bozar mı? Bir de çubuklu bir aletle hap konuyor, bu farklı mı? CEVAPGündüz oruç iken, içeri tamamen giren şey, orucu bozar. Fitil de bozar. Yarısı dışarıda kalırsa orucu bozmaz. Fitil içeri girdikten sonra, dışarı çıkarsa abdesti bozar. Fitil içeri girip çıkmazsa, abdesti bozmaz. Çubukla konan farklıdır. Çünkü içeri girince, çubuğa az da olsa içeriden bir yaşlık bulaşır. Yaşlık, çubukla dışarı çıkınca abdest bozulur. Sual: Damardan serum verilmesi, sadece imam-ı a’zama göre orucu bozduğu söyleniyor. Diğer mezheplere göre bozmuyor mu? Serumla gıda ve deva verilebiliyor. İhtiyacı olan suyu, gıdayı ve ilacı serumla alan kimsenin orucu bozulmaz mı? Oruçta gaye, yiyip içmeyi terk etmek olduğuna göre, ağız yolu ile değil de, damar yolu ile yiyip içenin orucu niçin bozulmaz? CEVAPDört mezhepte de, sağlam deriye konan ilaç, gıda ve deva, emilip içeriye nüfuz etse de oruç bozulmuş olmaz. Mesela kalb hastalığında, göğüs üzerine nitroderm ihtiva eden bir ilaç [TTN] konur. Bu deriden içeriye emilir. Sağlam deriden içeri girdiği için dört mezhepte de orucu bozmaz. Bunun gibi, sağlam deriye konan nikotin yakısı da, vücut tarafından emildiği halde, dört mezhepte de orucu bozmaz. Tabii menfezlerden [deliklerden] giren şeyler orucu bozar. Şafii’de, kulak tabii menfezdir. Kulağa konan sıvı-katı her şey, mideye girmiş gibi orucu bozar. Şafii’de idrar yolu da tabii menfezdir. Buraya ilaç, hatta pamuk konsa bile orucu bozar. Dört mezhepte de ve bütün imamlara göre, yaraya konulan ilaç, cevfe [içeriye] giderse oruç bozulur. Şafii mezhebinde, dimağ [beyin], karın, bağırsak, mesane birer cevftir. Mesela, baştaki kemik yarılsa, buradaki yaraya konulan ilaç, cevfe, yani beyne gideceğinden oruç bozulmuş olur. Şafii’de karna bıçak saplansa, bıçağın ucu mideye, yani cevfe girdiği için oruç bozulur. Sağlam deriden bıçak cevfe girince oruç bozulduğu gibi, iğne ile adaleyi veya damarı yırtarak verilen ilaç, cevfe ulaşınca oruç bozulmuş olur. Hanefi’de ise, bıçak tamamen midenin içine girerse oruç bozulur. Bugün tıpta, serumun mesaneye, dimağa ve vücudun her yerine gittiği kesin olarak bilinmektedir. O halde serum, dört mezhepte de orucu bozar. Sadece kaza gerekir. (Serum veya enjeksiyonla verilen ilaç, cevfe, [yani dimağ ve mesane gibi yerlere] gitmez) demek, çok yanlış olur, ilme ters olur. Bütün doktorlar, damardan veya adaleden verilen ilacın, dimağ ve mesaneye gittiğini bildiriyorlar. O halde, işin aslını bilmeyenlere kanıp da, enjeksiyonla orucu telef etmeyelim. [Buradaki Hanefi mezhebi ile ilgili bilgiler, Tahtâvi, Mebsut, Bedayi ve benzeri kitaplardan, Şafiilerle ilgili bilgiler ise, Mecmû, Muğnil muhtaç, Tuhfe, Envâr, Kummesrâ, Bâcuri, Şerh-i İbni Bâcuri gibi muteber eserlerden alınmıştır.] Sual: Kulak, avuç içi gibi vücudun dışıdır. Vücudun içine bir şey girmediğine göre, kulağa konan ilaç, niye her mezhepte orucu bozuyor? CEVAP(Kulak, avuç içi gibi vücudun dışıdır) diyen sizsiniz, bu işin yetkili âlimleri öyle demiyor. Şafii mezhebine göre, kulak, burun ve makat tabii menfez [delik] olduğu için bu deliklerden içeri girip görülmeyen sıvı veya kuru her şey orucu bozar. Hanefi’de farklıdır. Kulağa konan kuru madde, bozmaz ise de, yağ ve ilaç bozar. Makata konan pamuk, Şafii’de olduğu gibi içeri girip görünmezse, orucu bozar. Bir ucu dışarıda kalırsa bozmaz. Sual: Ağzın içindeki çürük dişe konan ilaç, orucu bozmuyor da, dil altına konan hap, niçin orucu bozuyor? Vücuttaki sağlam deriye konan ilaç emilse bile orucu bozmuyor da, ağızdaki sağlam deriye konan ilaç emildiği için niye orucu bozuyor? CEVAPDil altındaki deri, vücudun dışındaki deri değildir. Yumuşak, kaygan bir dokudur. Tıpta buna mukoza deniyor. Çok farklı özelliğe sahiptir. Birbiri ile asla mukayese edilmez. Dişin yapısı da mukozanın yapısından farklıdır. Bu hususta uzman doktorumuz diyor ki: Dil altına ilaç konunca, sinir sisteminin uyarısı ile beyne çok acil haber gider. Beyin, dil altındaki refleksleri otomatik olarak harekete geçirir. Sonra, tükürük salgı sistemi çalışıp, tükürük üretir, sulandırır. Sulandıktan sonra, reflekslerin uyarmasıyla, kılcal damarlar harekete geçer ve emilerek en kısa zamanda kana karışır. Tükürük salgısı olmazsa, ilaç sadece kılcal damarlar vasıtasıyla kana karışamaz. Çünkü ilacın sulanarak kılcal damarlara gitmesi lazım. Vücut derisi mukoza gibi ince olsa bile, tükürük salgısı olmadığı için dil altındaki gibi emilmez. Tükürük salgısı otomobil, ilaç şoför gibi, mukoza altındaki kılcal damarlar da yollar gibidir. Vücutta otomobil ve yollar var, şoför yok. Şoför de gelirse otomobil hareket eder. Tıbbi olarak, diş de, diş eti de, mukoza değildir, diş ile diş altı farklı özelliklere sahip iki ayrı organ gibidir. Bota, çizmeye ve meste mesh etmek caizdir. Ancak mestten çok daha ince olan çoraba mesh caiz değildir. İkisi de ayağa giyiliyor ama vasıfları farklıdır. İşte bunun gibi, dil altındaki mukoza denilen yumuşak doku vücuttaki deriden çok farklıdır. Dil altına ilaç, hap koyarak yukarıda izah edildiği gibi, kılcal damarlarca emilmesini sağlamak, deriye ilaç enjekte edip kılcal damarlara ulaştırmaya benzer, bu yüzden orucu bozar. Sual: KBB mütehassısı bir doktor diyor ki: Dinde reformcu bir grup, yeni bir kitap yazıp, âlimlerden farklı, yeni ictihadlar yapacaklarmış. Kulağa damlatılan ilacın orucu bozmayacağı yönünde bizden bilgi istiyorlar. Hanefi ve Şafii’ye göre, göze, kulağa ve burna damlatılan ilaç, orucu bozar mı, bozmaz mı? CEVAPFıkıh kitaplarındaki hüküm şöyle: Hanefi’de göze damlatılan veya diş çukuruna konan ilacın tadı boğazda hissedilse bile orucu bozmaz. Kulağa damlatılan ilaç, burna konan sıvı ilaç orucu bozar. Şafii’de ise, göze damlatılan ilacın tadı boğazda hissedilse bile bozmaz. Fakat kulağa konan her şey orucu bozar. Burna konan sıvı ilaç da bozar. Hanefi’de ve Şafii’de, sağlam deriye sürülen ilaç, emilip içeriye nüfuz etse de oruç bozulmuş olmaz. Mesela kalb hastalığında, göğüs üzerine nitroderm ihtiva eden bir ilaç [TTN] konur. Bu deriden içeriye emilir. Sağlam deriden içeri girdiği için Hanefi’de de, Şafii’de de orucu bozmaz. Hadis-i şerifte (İçeri giren şeyler orucu bozar) buyuruluyor. Şafii’de, kulak tabii menfezdir. Kulağa konan sıvı-katı her şey, mideye girmiş gibi orucu bozar. Hanefi’de, kulağa giren katı şey ve su orucu bozmaz. Fakat yağ ve ilaç bozar. Yağ ve ilaç emilse de, emilmese de, sindirim yoluna gitse de, gitmese de bozar. Göz, menfez kabul edilmediği, aynen sağlam deri hükmünde olduğu için, göze konan ilaç, sağlam deriye sürülen ilaç gibi çeşitli kanallarla sindirim yoluna gitse de hiçbir mezhepte orucu bozmaz. Fakat boğaza, beyne ve mesaneye açılan yara yolu ile ilaç verilirse, Hanefi’de de, Şafii’de de oruç bozulur. Reformcu grup ne yapmak istiyor? Kendileri müctehid olsalar bile, ictihadla ictihadın nakzedilemeyeceğini bilmeleri gerekir. Reformcuların, (Burada Hanefilerin kavli doğrudur. Kulağa kum koymak orucu bozmaz. Şafii’nin ictihadı yanlıştır) demeye hakları olmaz. Sual: Ağızdaki kanı yutmak abdesti ve orucu bozar mı? CEVAPAğzın içi, abdestin bozulmasında, iç organ sayılır. Orucun bozulmasında, bedenin dışı sayılır. Bunun için, dişten ve ağızdaki yaradan çıkıp ağızdan dışarı çıkmayan kan abdesti bozmaz. Ağızdan dışarı çıkınca, tükürükten çoksa bozar. (Halebi) Ağız bazen bedenin içi sayılır. Bunun için, oruçlu kimse, tükürüğünü yutarsa, orucu bozulmaz. İnsanın içindeki necasetin mideden bağırsağa geçmesi gibi olur. Ağızdaki yaradan yahut mideden ağza kan çıkması, abdesti ve orucu bozmaz. Bu kanı tükürünce veya yutunca, tükürük kandan çok ise, yani sarı ise, yine bozulmaz. Mideden gelen başka şeyler ağza geldiği zaman da böyle olup, abdest ve oruç bozulmaz. Ağız dolusu, ağızdan dışarı çıkarsa, ikisi de bozulur. Ağzın içi, bazen de, bedenin dışı gibi olur. Ağza su alınca oruç bozulmaz. (Bahr-ür-râık, Cevhere) Demek ki, ağızdaki kanı tükürünce orucu bozulmaz, yutunca da abdest bozulmaz. Kan yutulursa oruç bozulur, tükürülünce de abdest bozulur. Sual: Astım spreyi, kulak ve burun damlası ile dil altı hapı kullanmak, makata veya hazneye sokulan ültrason orucu bozar mı? CEVAPBunların hepsi orucu bozar ve kaza gerekir. Astım spreyi, oksijen değildir. İçinde ilaç vardır. Orucu bozar. İlacın orucu bozduğu bütün fıkıh kitaplarında yazılıdır. Kulağa yağ ve ilaç damlatılması da orucu bozduğu bütün fıkıh kitaplarında yazılıdır. Buruna sıvı ilaç damlatılması da orucu bozar. Katı merhem sürülürse bozmaz. Dil altı hapı ise ilaçtır, mukoza denilen yumuşak dokudan emildiği için, deri altına iğne ile ilaç zerki gibidir. Orucu bozar. Ültrasona merhem gibi kaygan bir madde [jel] sürülüyor. Vücudun içine bu kaygan madde girince, oruç bozulmuş olur. Eldivenle muayene yapılsa da, eldivene bir ilaç [veya jel] sürülüyorsa eldivenle muayene de orucu bozar. Teknik gelişti, mükemmel cihazlar yapıldı, tedavi şekilleri geliştirildi, ancak insan vücudu değişmedi, ona eklenen çıkan olmadı. Oruç bir ibadettir. Bu ibadetin fazileti ve şartları din kitaplarımızda bildirildi. Bu kıyamete kadar geçerlidir. Eskiden bilinmiyordu, şöyleydi böyleydi demek cahilliktir. O zamanlar vücuda girenler çıkanlar yok muydu, yani vücuda hiçbir şey girmiyor çıkmıyor muydu? İbadetleri zamanla değiştirmek, dini değiştirmek olur. Sual: Göze konan ilaç, boğaza kadar indiği halde orucu bozmuyor da, ne diye kulağa veya burna konan ilaç orucu bozuyor? CEVAPFıkıhta bir kural var: Tabii menfezlerden [yaradılışta bulunan deliklerden] giren şeyler orucu bozar. Bunun için tabii delik olan kulağa ilaç veya yağ konunca oruç bozuluyor. Burun da tabii deliktir. Sıvı ilaç burna püskürtülürse orucu bozar. Tabii menfez olan makattan da içeri giren şeyler de orucu bozar. Göz tabii delik değildir. Bunun için göze damlatılan ilaç orucu bozmuyor. Bazı kimseler, yukarıdaki kuralı iyi bilmedikleri için iğne olmak orucu bozmaz sanıyorlar. İğne tabii delikten içeri girmiyor ki diyorlar. Sağlam derinin üstünden emilen ilaçlar orucu bozmaz, ama, yaralı deriden içeri girip sindirim yoluna ulaşan ilaçlar bozuyor. Yapılan iğne ve serumlar, sindirim yoluna ulaştığı için dört mezhebe göre de oruç bozuluyor. Sual: Mahalli bir yazar diyor ki: (Her yıl aynı yazılar yazılıyor ve fitil ve benzeri şeylerin orucu bozup bozmayacağı hususunun oruçla ne ilgisi var, İslamiyet bu mu?) CEVAPYazar, İslamiyet’i bilmediği gibi, nelerin orucu bozacağını da bilmiyor. İslamiyet her yıl değişmez. Bu sene İslam’ın şartı beş denmişse, gelecek sene bu altı olmaz. Azalmaz da, çoğalmaz da. Bu sene, (hastaya serum vermek orucu bozar) denmişse, gelecek sene (bozmaz) denilemez. Aslında değişik yazan varsa, o tenkit edilmelidir! Hep aynı şeyi yazan tenkit edilir mi? Şimdi mahalli yazara soruyoruz, İslamiyet bu değilse nedir? Her yıl değişmesi mi gerekir? Yazar, orucun ne olduğunu, orucu nelerin bozduğunu bilmiyor ki, (vücuda giren şeylerin orucu bozup bozmayacağından bahsedilmez) diyebiliyor. Önce oruç nedir ve neler orucu bozar, kısaca bir tarifini yapalım: Oruç, fecrin ağarmasından, güneş batıncaya kadar, yiyip içmeyi ve orucu bozan diğer şeyleri terk etmektir. Diğer bozan şeyler nelerdir? Yaradılışta bulunan deliklerden içeri giren şeyler orucu bozduğu gibi, vücuttaki yaraya konulan ilaç, sindirim yollarına sızarsa, yine oruç bozulur. İğne [enjeksiyon], serum orucu bozar. Çünkü bunlar sindirim yoluna gider. (Tahtavi) Hastalık için kullanılan fitiller, tabii deliklerden verilir. Ağrı kesici, ateş düşürücü fitiller olduğu gibi, romatizma, mantar, bulantı, hemoroid ve kabızlık önleyici fitiller de vardır. Serum yolu ile de ilaç ve gıda verilebilir. Tabii deliklerden ilaç olmayan maddeler de girerse yine oruç bozulur. Bunları sormak ve bunlara cevap vermekten tabii ne olabilir? |
Yazar Hakkında
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder